ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Περίληψη, πώς γίνεται:
Σημείωση: για την Περίληψη κειμένου μιλάνε βέβαια τα σχολικά βιβλία, όπως και πολλά μπλοκ φιλολόγων.
Α) Εδώ, αρχικά, μεταφέρω την άποψη φοιτητή που υπογράφει Scandal (Πέτρος), που την έγραψε στο μπλοκ ischool/e-steki.gr . (Μεταφέρω κάποια κύρια σημεία από την άποψή του- για τα υπόλοιπα που είναι αρκετά και ενδιαφέροντα παρακαλώ αυτόν που με διαβάζει να ανατρέξει στο μπλοκ ischool):
1. Η περίληψη έχει πληροφοριακό χαρακτήρα, οπότε η εισαγωγή της είναι προτιμότερο να ξεκινά με αναφορά στο συγγραφέα ή στο κείμενο.
2. Η περίληψη μπορεί να υποκαταστήσει το αρχικό κείμενο σε περιπτώσεις που θέλουμε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να πάρουμε μια ιδέα για το περιεχόμενο του κειμένου.
3. Είναι προσωπική δημιουργία αυτού που την κάνει, αλλά σε καμία περίπτωση δεν προδίδει το πνεύμα του συγγραφέα του αρχικού κειμένου.
- Πώς γίνεται: 1. Επισημαίνουμε το θεματικό κέντρο του κειμένου.2. Διακρίνουμε τα ουσιώδη στοιχεία του κειμένου από τα επουσιώδη. 3. Δίνουμε συνοπτικά το περιεχόμενο κάθε παραγράφου ή κάθε νοηματικής ενότητας ή κάθε ή κεφαλαίου (ανάλογα με την έκταση του αρχικού κειμένου). 4. Χρησιμοποιούμε προσωπική έκφραση: Δεν αρκεί κάποιος να επαναλαμβάνει κάθε φράση αφαιρώντας όσο το δυνατόν περισσότερες λέξεις και βρίσκοντας συνώνυμα των λέξεων, γιατί τότε πρόκειται για μηχανική εργασία σύντμησης του κειμένου και όχι για μια εργασία που προέρχεται από τη βαθύτερη κατανόησή του. 5. Σεβόμαστε το νόημα του κειμένου: αποδίδουμε στην περίληψη το περιεχόμενο του κειμένου, χωρίς να σχολιάζουμε ή να κρίνουμε τα αναφερόμενα σε αυτό, έστω κι αν διαφωνούμε με αυτά.
Β) Βλέπε σαν πολύ καλή πρακτική άσκηση στο μπλοκ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ της φιλολόγου Σωτηρίας Σιαμαντούρα την Περίληψη για το κείμενο "Το κράτος και οι νεοέλληνες" του Ε. Παπανούτσου. Βλέπε επίσης για την περίληψη και στο μπλοκ του φιλόλογου Βασίλη Συμεωνίδη, στο κεφάλαιο "Αξιολόγηση της Περίληψης Κειμένου".
Γ) Κατά την άποψή μου: Η Περίληψη έχει σχέση με την αφαίρεση= αφαιρώ από ένα κείμενο τα περιττά, και αναφέρω μόνο τα ουσιώδη, τα κυριότερα δηλαδή από αυτά που περιέχει το κείμενο. -Με άλλα λόγια, αναφέρω τα κυριότερα συμπεράσματα και τις κυριότερες προκείμενες με βάση τις οποίες βγήκαν αυτά τα συμπεράσματα. -Στο νέο κείμενο που κάνω (στην περίληψη) αναφέρω μόνο τα κυριότερα που είπε ο συγγραφέας του, χωρίς να ασκώ, χωρίς να κάνω, κριτική αν είναι σωστά ή όχι.
Β) Βλέπε σαν πολύ καλή πρακτική άσκηση στο μπλοκ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ της φιλολόγου Σωτηρίας Σιαμαντούρα την Περίληψη για το κείμενο "Το κράτος και οι νεοέλληνες" του Ε. Παπανούτσου. Βλέπε επίσης για την περίληψη και στο μπλοκ του φιλόλογου Βασίλη Συμεωνίδη, στο κεφάλαιο "Αξιολόγηση της Περίληψης Κειμένου".
Γ) Κατά την άποψή μου: Η Περίληψη έχει σχέση με την αφαίρεση= αφαιρώ από ένα κείμενο τα περιττά, και αναφέρω μόνο τα ουσιώδη, τα κυριότερα δηλαδή από αυτά που περιέχει το κείμενο. -Με άλλα λόγια, αναφέρω τα κυριότερα συμπεράσματα και τις κυριότερες προκείμενες με βάση τις οποίες βγήκαν αυτά τα συμπεράσματα. -Στο νέο κείμενο που κάνω (στην περίληψη) αναφέρω μόνο τα κυριότερα που είπε ο συγγραφέας του, χωρίς να ασκώ, χωρίς να κάνω, κριτική αν είναι σωστά ή όχι.
- Η Περίληψη γίνεται για να κατατοπιστεί κάποιος με συντομία στο τι είπε σε ένα κείμενο του ένας συγγραφέας.
Βήματα> -Για να κάνω περίληψη ενός κειμένου, πρέπει πρώτα από όλα να κατανοήσω καλά εγώ ο ίδιος το κείμενο. Να δω ποιος το γράφει και σε ποιους το απευθύνει, αλλά και γιατί το γράφει. Μετά να σημειώσω τα κυριότερα που περιέχει το κείμενο. Τρίτο βήμα είναι να ξαναδιαβάσω αυτά που σημείωσα, να δω αν παρέλειψα κάτι που δεν έπρεπε και να το συμπληρώσω, ή αν έβαλα κάτι περιττό να το πετάξω στην άκρη. Τέταρτο βήμα: βλέπω, με ειλικρίνεια όμως, αν είμαι ευχαριστημένος ή όχι , και αν όχι επαναλαμβάνω το τρίτο βήμα. (Το να διαπιστώσω με ειλικρίνεια αν είμαι ευχαριστημένος ή όχι είναι το σοβαρότερο βήμα= αν είμαι ευχαριστημένος, θα είναι και ο καθηγητής που θα το διαβάσει. Αν δεν είμαι ευχαριστημένος, τότε ηρεμώ και με ηρεμία επαναλαμβάνω την όλη διαδικασία). -Άλλα βήματα είναι να προσέξω τη διατύπωσή μου, τη σωστή σύνταξη των προτάσεών μου, τη σωστή δόμηση του κειμένου μου και την ορθογραφία. > Η περίληψη είναι ουσιαστικά μια μαθηματική άσκηση. Όπως, εξάλλου, και το γράψιμο μιας έκθεσης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Θα προτρέψω τους μαθητές και ιδίως της γ΄ λυκείου, να δουν στο διαδίκτυο μπλοκ φιλολόγων όπου έχουν αναρτήσει τα θέματα των πανελληνίων εξετάσεων των προηγούμενων ετών, τα κείμενα και τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις που δίνουν στα ερωτήματα. Να διασταυρώσουν, μάλιστα, τις απαντήσεις που δίνουν αυτοί και εκείνοι οι φιλόλογοι για να αποκομίσουν ευρύτερες γνώσεις και ευρύτερη άποψη. Πχ πώς έκανε την περίληψη ο ένας φιλόλογος και πώς ο άλλος, πώς κατάρτισε στο "κείμενο των 500 λέξεων" τον πρόλογο ή τον επίλογο ο ένας φιλόλογος και πώς ο άλλος.
Προσθήκη: Στον ιστότοπο keimena.gr, κάτω από τον τίτλο Γενικές αρχές και τεχνικές υποδείξεις για την αξιολόγηση των γραπτών δοκιμίων των Γενικών Εξετάσεων, αναφέρονται οδηγίες για το ποια σημεία σε μια έκθεση λυκείου είναι επιθυμητά και ποια ανεπιθύμητα. Προτρέπω τους μαθητές να ρίξουν μια καλή ματιά και να σημειώσουν σε μια κόλλα τα επιθυμητά και απέναντι αυτά που πρέπει να αποφεύγουν. ========
Τα Ιστολόγιά μου
Βήματα> -Για να κάνω περίληψη ενός κειμένου, πρέπει πρώτα από όλα να κατανοήσω καλά εγώ ο ίδιος το κείμενο. Να δω ποιος το γράφει και σε ποιους το απευθύνει, αλλά και γιατί το γράφει. Μετά να σημειώσω τα κυριότερα που περιέχει το κείμενο. Τρίτο βήμα είναι να ξαναδιαβάσω αυτά που σημείωσα, να δω αν παρέλειψα κάτι που δεν έπρεπε και να το συμπληρώσω, ή αν έβαλα κάτι περιττό να το πετάξω στην άκρη. Τέταρτο βήμα: βλέπω, με ειλικρίνεια όμως, αν είμαι ευχαριστημένος ή όχι , και αν όχι επαναλαμβάνω το τρίτο βήμα. (Το να διαπιστώσω με ειλικρίνεια αν είμαι ευχαριστημένος ή όχι είναι το σοβαρότερο βήμα= αν είμαι ευχαριστημένος, θα είναι και ο καθηγητής που θα το διαβάσει. Αν δεν είμαι ευχαριστημένος, τότε ηρεμώ και με ηρεμία επαναλαμβάνω την όλη διαδικασία). -Άλλα βήματα είναι να προσέξω τη διατύπωσή μου, τη σωστή σύνταξη των προτάσεών μου, τη σωστή δόμηση του κειμένου μου και την ορθογραφία. > Η περίληψη είναι ουσιαστικά μια μαθηματική άσκηση. Όπως, εξάλλου, και το γράψιμο μιας έκθεσης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Θα προτρέψω τους μαθητές και ιδίως της γ΄ λυκείου, να δουν στο διαδίκτυο μπλοκ φιλολόγων όπου έχουν αναρτήσει τα θέματα των πανελληνίων εξετάσεων των προηγούμενων ετών, τα κείμενα και τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις που δίνουν στα ερωτήματα. Να διασταυρώσουν, μάλιστα, τις απαντήσεις που δίνουν αυτοί και εκείνοι οι φιλόλογοι για να αποκομίσουν ευρύτερες γνώσεις και ευρύτερη άποψη. Πχ πώς έκανε την περίληψη ο ένας φιλόλογος και πώς ο άλλος, πώς κατάρτισε στο "κείμενο των 500 λέξεων" τον πρόλογο ή τον επίλογο ο ένας φιλόλογος και πώς ο άλλος.
Προσθήκη: Στον ιστότοπο keimena.gr, κάτω από τον τίτλο Γενικές αρχές και τεχνικές υποδείξεις για την αξιολόγηση των γραπτών δοκιμίων των Γενικών Εξετάσεων, αναφέρονται οδηγίες για το ποια σημεία σε μια έκθεση λυκείου είναι επιθυμητά και ποια ανεπιθύμητα. Προτρέπω τους μαθητές να ρίξουν μια καλή ματιά και να σημειώσουν σε μια κόλλα τα επιθυμητά και απέναντι αυτά που πρέπει να αποφεύγουν. ========
Τα Ιστολόγιά μου
- Έκθεση Λυκείου (από τον Δ. Τσαμαρδίνο, Θεσσαλονίκη) = για μαθητές
- Μαθήματα για την έκθεση λυκείου = για μαθητές
- Έκθεση Λυκείου, θέματα και σκέψεις = για μαθητές
- Συλλογισμοί
- Συλλογισμοί και είδη παραγράφων
- ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
- ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ (Δομή) ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
- Κειμενικά είδη
- Προβληματισμοί φιλολόγων για το συλλογισμό κλπ
- Παραγωγή κειμένου, Λαθεμένη θεωρία
- A paragraph (η αριστοτελική άποψη)
- Λογική 2 (Logic 2)
- Αιτίες, αναγκαίες και επαρκείς
